Matbaa Alanı
Günlük hayatımıza dikkatlice baktığımızda yaşamımızın her aşamasında basılı ürünlerle karşılaştığımızı görürüz. Haberleri almak için okuduğumuz dergiler, gazeteler, plastik poşetler ve diş macunu tüpleri üzerindeki baskılar, romanlar, broşür ve kataloglar, karton ambalajlar, meşrubat ve konserve kutularının üzerindeki baskılar, cips poşetleri, her nevi ambalajın üzerine yapıştırılmış olan etiketler, kartvizitler, takvimler ve burada saymadığımız bir çok ürün hep matbaalarda üretilmektedir.
Matbaacılık mesleği ülkemizde tam olarak tanınmamaktadır. Bir çok kişi matbaacılık mesleğinin tarihi filimlerde gösterildiği gibi veya tarih kitaplarında Gutenberg ve İbrahim Müteferrika'dan bahsedilirken kurşun harfler kullanılarak icra edilen bir meslek olduğunu düşünmektedirler. Teknolojinin gelişmesi matbaacılık mesleğini de etkilemiş ve üretimde kullanılan makineler bilgisayar kontrollü hale gelmiştir. Geçmiş yıllarda matbaacılık mesleğini çoğunlukla erkek öğrenciler tercih ederken bugün yarısı bayanlardan oluşmaktadır.
Son yıllarda ülkemizdeki matbaaların ve ambalaj üreticilerinin sayısının hızla artmasından ve özellikle ambalaj üreticilerinin ihracata yönelmelerinden dolayı eğitimli eleman sıkıntısı çekilmektedir.
Bu nedenle Mopak Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi Matbaa Alanı mezunları daha okullarını bitirmeden iş sahibi olma imkanını yakalamaktadırlar
Türkiye'deki matbaacılık sektörü teknoloji olarak dünya ile aynı seviyededir. Son yıllarda yüksek teknolojiye sahip çok sayıda makine ülkemize ithal edilmiştir.
Bir matbaanın üretim bölümleri temel olarak baskı öncesi, baskı ve baskı sonrası olarak tanımlanabilir. Bu bölümleri üretim planlama, kalite kontrol, satış–pazarlama gibi bölümler destekler.
Matbaa Alanında Baskı Öncesi, Baskı ve Baskı Sonrası olmak üzere üç adet dal vardır.
Baskı Öncesi Dalı
Baskı Dalı
Baskı Sonrası Dalı
BASKI ÖNCESİ DALI
Reklam ajansından dijital ortamda gelen tasarımların baskıya hazırlandığı bölümdür. Bu bölümde genellikle Macintosh bilgisayalar tercih edilmektedir. Reklam ajanslarında Adobe PhotoShop, Illustrator, Indesign, Corel Draw gibi programlarda hazırlanmış tasarımlar matbaalarınbaskı öncesi bölümlerindeyine aynı programlar kullanılarak açılır, üretime uygun hale getirilir ve renk düzeltmeleri yapılır. Daha sonra matbaanın teknolojisine göre manuel veya dijital olarak montaj işlemi gerçekleştirilir. Bundan sonra kalıp hazırlamak için iki yöntem kullanılır. Manuel yöntemde film çıkışlar alındıktan sonra yapılan montajlar kullanılarak veya dijital olarak hazırlanmış montajlardan direkt olarak kalıplar hazırlanır. Baskı kalıplarının hazırlanması işleminden sonra baskıya geçilir.
Baskı hazırlık bölümü
Sektörde en yaygın kullanılan baskı sistemi ofset baskı olduğu için bu baskı sistemine yönelik tasarım hazırlayan elemanların sayısı oldukça fazladır. Son yıllarda fleksıbıl ambalaj ve etiket üretimi hızla artmış ve bu ürünlerin baskısında kullanılan flekso, tifdruk ve tipo (letterpress) baskı sistemine uygun tasarım hazırlayabilen elemanlara oldukça fazla ihtiyaç bulunmaktadır.
BASKI DALI
Baskı kalıpları hazırlandıktan sonra sıra baskı işlemine gelir. Matbaacılıkta
kullanılan baskı yöntemleri genel anlamda ofset, tipo, flekso, tifdruk ve serigrafidir. Yakın geçmişte dijital baskı yöntemi de bu baskı sistemlerine eklenmiştir. Baskı işleminde üretilecek ürünün özelliğine uygun baskı altı malzemesi olarak adlandırılan kağıt, karton veya film malzemeler üzerine baskılar yapılır. Baskı işleminde kullanılan makinelerin değeri baskı yöntemine ve makinenin özelliğine göre 200.000 Euro ile 10.000.000 Euro arasında değişmektedir.
Ofset Baskı Makinesi
Matbaalar bu kadar değerli makinelerin çalıştırılması için eğitimli elemanlar istihdam etmek istemektedirler.
Bilgisayar kontrollu olan bu makinelerdeki eğitimli eleman ihtiyacı matbaacılık eğitimi veren bölümlerin mezunları için iyi bir iş olanağı oluşturmaktadır.
BASKI SONRASI DALI
Ürünler hangi baskı yöntemiyle basılırsa basılsın, yapılan baskıların hepsi ürünün özelliğine göre baskı sonrası işlemlere tabii tutulur. Örneğin kitapların içi ve kapakları basıldıktan sonra ciltleme işlemlerinden geçtikten sonra kitap haline gelir. Bu işlemler kırma katlama, harman ve kapak geçirmedir. Bir karton ambalaj baskısından sonra şekilli kesim, ayıklama ve yapıştırma işlemlerinden sonra karton kutu kullanılabilir hale gelebilir.
Mezunlarımız Hangi İşlerde Çalışırlar?
Mesleğinde iyi olmak isteyen herkesin öncelikle işe üretimden başlaması gerekir. Üretimi iyi bilmeyen kimse daha yüksek kademelerde başarılı olamaz. Türkiye genelinde Istanbul'dan sonra Ankara ve İzmir en çok matbaa işletmesinin bulunduğu illerimizdir.
Mezunlarımız üretimde baskı hazırlık, baskı ve baskı sonrası bölümlerde operatör çalışabilmektedirler. Matbaacılık mesleğinde orta ve üst düzey yönetici olmanın en önemli şartı yönetici özelliklerinin yanında üretim tecrübesinin olmasıdır.
Mezunlarımızın Çalışabilecekleri Sektörler
- Ambalaj Sanayi
- Etiket Sanayi
- Kağıt Sanayi
- Dijital Baskı
- Açık Hava Reklamcılığı
- Grafik
- Reklam Ajansları
- Fotoğrafçılık
- Serigrafi ve Tampon Baskı
- Kalıp Klişe Montaj
